12 november 2016 / 

 / 

D66 valt af en toe in dezelfde valkuil als de SGP. Maar het wegzuiveren van religie is achterhaald

Gedragen christenen zich als zielige calimero’s? En de seculiere meerderheid als bazige bokito’s? Daarover gaat het ND/ForumC-café vanavond in Zwolle. Beide sprekers geven een schot voor de boeg.

Christenen hebben oude papieren! Wat dacht u van het beginsel scheiding van kerk en staat? Dat stamt weliswaar uit een tijd waarin er slechts ruimte was voor één kerk binnen de staat, maar aan de horizon werd die scheiding – ontvlechting noemen we dat – al zichtbaar. Scheiding van kerk en staat was een soort waarschuwing aan de lands­bestuurders: probeer alle geloven te respecteren.

Dat ging met horten en stoten. De Unie van Utrecht (1579) wees aanvankelijk de weg: ieder mag in eigen huis geloven wat hij wil; je mag ook niet-geloven. En je hoeft – zo roep ik in 2016 in lijn met 1579 – al helemaal niet de helft uit de Koran te scheuren om hier te mogen blijven.

Bijzonder onderwijs

Godsdienstvrijheid is de bakermat van dat principe. Overheidsfinanciering van bijzonder onderwijs sluit daarop aan – ook al willen VVD en D66 ons anders doen ‘geloven’. Er zijn best argumenten om het bijzonder onderwijs eens kritisch onder de loep te nemen, maar een beroep op scheiding van kerk en staat in dat verband slaat de plank mis.

Christelijke overheid

Scheiding van kerk en staat is evenwel nog steeds niet tot de SGP doorgedrongen. Het SGP-programma gaat uit van een christelijke overheid die ‘de kerk’ behoort te beschermen. Dat is regelrecht in strijd met ons recht. Rechter Dirk Vergunst, zelf SGP-lid, wees onlangs erop dat artikel 36 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis (uit 1561!) – waarin staat dat de overheid valse godsdiensten moet weren – haaks staat op ons bestel (ND 21 november). Ik kan dus best begrijpen dat D66’ers genoeg hebben van dat ‘Veluwegevoel’, waarbij vooral in de plaatselijke politiek de niet-gelovige nog net werd gedoogd.

Juist vanuit de christelijke vrijheid, waarbij je de ander (in) zijn waarde laat, heb ik die houding – waarbij een meerderheid de minderheid de facto geen ruimte liet – nooit kunnen begrijpen. Voetbalvelden en openbare bibliotheken hoeven niet op zondag dicht als een behoorlijke minderheid daarvan gebruik wil maken. Gun de ander zijn vrijheid! D66 trapt nu herhaaldelijk in dezelfde valkuil als de SGP. Ik begrijp dat ‘reactiegevoel’ wel, maar het deugt niet.

‘Ik kan best begrijpen dat D66’ers genoeg hebben van dat ‘Veluwegevoel’, waarbij het gemeentelijke zwembad en de bibliotheek op zondag dicht moeten blijven’.

Dat wegzuiveren van religie uit het publieke domein is anno 2016 bovendien alweer achterhaald. Wij dachten dat de wereld maakbaar was en leverden ons bijna dwangmatig uit aan economische principes. Maar we gaan kapot; de uitstoot heeft ons allen beroet.

We hebben mensen nodig die het vermogen hebben in iets anders dan jezelf te geloven – het maakbare voorbij

Fokko Oldenhuis

Bijzonder hoogleraar Religie en Recht aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Verder lezen?

Nu jij!

Wat denk jij? Reageer hieronder!

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.